بشاگرد ویترین کارنامه پهلوی

در شماره قبل به گوشه‌ای تحقیر ملت ایران به‌واسطه بی‌کفایتی قاجار اشاره شد. این تحقیر در دوره پهلوی هم ادامه یافت. در دوران قاجار و پهلوی، روشنفکر‌های غرب‌زده مکمل پازل تحقیر ایران در کنار شکست‌های ایران و دیکتاتوری پهلوی بودند. این روشنفکر‌ها معتقد بودند که باید از غرب تقلید کنیم و سر تا پا فرنگی شویم. یکی از آن روشنفکر‌های غرب‌زده سیدحسن تقی‌زاده رئیس مجلس سنای ایران بود. او استاد اعظم لژ فراماسونری، عاقد پیمان دارسی در سال ۱۳۱۲ و از مشروطه‌خواهانی بود که به‌شدت ضددین بود و به مبارزه با دین می‌پرداخت. تقی‌زاده از چهره‌های مؤثر تاریخ مشروطیت و مشهور به غرب‌گرایی است. او معتقد بود که «از ناخن پا تا موی سر باید غربی شد» و می‌گفت: «اولین بمب تقلید از غرب را در ایران منفجر کرد.»


بر اثر تسلط سیاست‌های استعماری و استبدادی و سلطنت‌های موروثیِ خاندانی و تبعیت از نسخه روشنفکر‌های غرب‌زده و تقلید از غرب، ایران در دوران قاجار و پهلوی دچار عقب‌ماندگی علمی شد. در سال‌های پایانی حکومت پهلوی ایران با فروش روزانه ۶ میلیون بشکه نفت رتبه ۵۲ رشد علمی ایران در جهان و رتبه ۴۰ سرعت رشد علمی را در جهان داشت که پس از انقلاب اسلامی، رتبه رشد علمی ایران به ۱۶ رسید و در سرعت رشد علمی نیز اول شد.


عقب‌ماندگی علمی ایران در دوران قاجار و پهلوی همراه با عقب‌ماندگی‌های اقتصادی، فرهنگی و نظامی هم بود. در سال‌های پایانی دوره قاجار و در دوره احمدشاه قاجار قحطی بزرگی در کشور به وجود آمد که حدود ۱۰ میلیون نفر بر اثر گرسنگی و بیماری فوت کردند. دولت انگلیس و حکومت احمدشاه قاجار طبق اسناد تاریخی عاملان این قحطی بزرگ و نسل‌کشی ایرانیان بودند. عقب‌ماندگی اقتصادی ایران در دوران پهلوی نیز ادامه داشت. در این دوران بسیاری از مناطق ایران و بسیاری از مردم از امکانات اولیه محروم بودند، به‌طوری‌که برای مثال مردم بشاگرد (در جنوب شوق استان هرمزگان) به دلیل اینکه جاده‌ای نداشته و لابه‌لای کوه‌ها محصورشده بودند، به‌کلی فراموش‌شده بودند. چند هزار نفر از مردم بشاگرد تا پیروزی انقلاب در فقر و گرسنگی کامل زندگی می‌کردند که در سال ۶۱ به‌صورت اتفاقی و به‌واسطه کنجکاوی دو تن از مسئولان هلال‌احمر که برای امداد به مناطق جنگ‌زده با هلی‌کوپتر از فراز بشاگرد عبور کرده و وضع اسفناک و پوشش فقیرانه آن‌ها را دیده بودند، بشاگرد با ۹۰۰ روستا را کشف کردند.

راه‌آهن هم که در دوره رضاشاه در ایران احداث شد باهدف تجاری و مسافربری برای تاجران و مردم ایران نبود، بلکه یک خط آهن نظامی برای انگلیس بود. هدف دولت انگلیس از احداث این خط آهن، حمله احتمالی به شوروی و مقابله با آن بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران درگیر یک جنگ تحمیلی از سوی عراق با حمایت بیش از ۵۰ کشور شد. این جنگ گرچه ۸ سال به طول انجامید و طولانی‌ترین جنگ قرن بیستم لقب گرفت، اما درنتیجه آن و برخلاف تمامی جنگ‌ها در دوران پهلوی و قاجار، بخشی از کشور در دست دشمن باقی نماند. پس‌ازآن نیز به دلیل قدرت نظامی که ایران به دست آورده بود، علیرغم تهدید‌های گوناگون و متعدد، اقدام نظامی علیه ایران صورت نگرفت.
بر اساس این واقعیت‌هاست که رهبر انقلاب اسلامی در بندی از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی عنوان فرموده‌اند: «انقلاب به یک انحطاط تاریخی طولانی پایان داد و کشور که در دوران پهلوی و قاجار به شدّت تحقیرشده و به شدّت عقب‌مانده بود، در مسیر پیشرفت سریع قرار گرفت.»